เคยสงสัยไหมว่า… ทำไมการสอบนักธรรมถึงมีการนำคะแนนทุกวิชามารวมกันแล้วหารเฉลี่ย? หากย้อนกลับไปเมื่อร้อยปีก่อน การสอบในสนามหลวงโหดหินกว่านี้มาก คือต้อง “ผ่านทุกวิชา” หากตกวิชาเดียวถือว่าตกหมด!
เคยสงสัยไหมว่า การสอบไล่ของพระสงฆ์หรือนักเรียนเมื่อร้อยปีก่อน เขาตัดเกรดกันอย่างไร? ในยุคที่ยังไม่มีคอมพิวเตอร์ ไม่มีปรนัย (กากบาท) มีแต่ข้อเขียนล้วนๆ…
สำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง เผยสถิติจำนวนผู้สมัครสอบวัดความรู้ธรรมสนามหลวง ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๘ พบมีผู้สนใจสมัครสอบรวมทั้งสิ้นกว่า ๑.๘ ล้านรูป/คน โดยสนามสอบส่วนภูมิภาคยังครองสัดส่วนผู้สมัครสูงสุด
เคยไหม? สอบได้คะแนนเต็มวิชาหนึ่ง แต่ไปตกม้าตายอีกวิชาหนึ่ง จนสุดท้ายสอบตกทั้งหมด? ปัญหานี้เคยเกิดขึ้นเมื่อร้อยกว่าปีก่อน! ในยุคเริ่มแรกของการสอบนักธรรม ผู้เข้าสอบหน้าใหม่ต้องสอบหลายวิชาพร้อมกัน ต่างจากพระเปรียญรุ่นเก่าที่ค่อยๆ เก็บสะสมวิชาได้ ทำให้ผู้สอบใหม่เสียเปรียบและสอบตกกันมาก
รู้หรือไม่? ในช่วงแรกของการตั้งสนามหลวง ข้อสอบวัดบางแห่ง “หิน” ยิ่งกว่าข้อสอบกลาง! ในสมัย ร.ศ. ๑๓๑ (พ.ศ. ๒๔๕๕) ระบบการสอบ “สนามหลวง” (Central Exam) เพิ่งเริ่มตั้งไข่ ในขณะที่วัดบางแห่ง (เช่น วัดบวรนิเวศวิหาร) มีการจัดการเรียนการสอนและสอบกันเองมานานจนเข้มข้น
เปิดคู่มือการสอบฉบับแรก! กับเกณฑ์การให้คะแนนสุดหินแต่ยืดหยุ่น จากตอนที่แล้ว เราทราบว่ามีการตั้งหลักสูตร “สามเณรรู้ธรรม” ขึ้นมาเพื่อคัดกรองคนหนีทหาร แต่ในทางปฏิบัติ “กรรมการเขาวัดผลกันอย่างไร?” เอกสารฉบับนี้คือ “อธิบายการสอบไล่ฯ” ที่เผยให้เห็นเกณฑ์การตัดสินที่น่าทึ่ง โดยมีการแบ่งวิชาออกเป็น 3 ส่วนหลัก และมีการจัดลำดับชั้น (เอก โท ตรี) ตามความสามารถที่แท้จริง ไม่ใช่แค่สอบผ่านหรือตกเพียงอย่างเดียว
เมื่อ “พิมพ์เขียว” การศึกษาได้รับการประทับตราอนุมัติ หลังจากที่ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงวางโครงสร้างหลักสูตร “นวกภูมิ” (นักธรรม) และส่งเรื่องผ่านกระทรวงธรรมการเพื่อนำความกราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖)
จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ: สาส์นฉบับสำคัญถึงกระทรวงธรรมการ หลังจากที่ที่ประชุมเถรสมาคมได้ตกผลึกเรื่องการแยกหลักสูตรการศึกษาออกเป็น “สายสามัญ” (ภาษาไทย) และ “สายวิสามัญ” (บาลี) แล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการขอพระบรมราชานุญาตเพื่อประกาศใช้
เมื่อ “บาลี” ยากเกินไปสำหรับหัวเมือง… ถึงเวลาต้องเปลี่ยนแปลง ในการประชุมเถรสมาคม ครั้งที่ ๒ (มีนาคม ร.ศ. ๑๓๐) สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้ทรงเสนอ “คำชี้แจง” ที่เปรียบเสมือนพิมพ์เขียวของการศึกษาคณะสงฆ์ไทยสมัยใหม่
สำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง ขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชน พระภิกษุสามเณร และผู้สนใจประวัติศาสตร์ ร่วมย้อนเวลากลับไปสู่สมัยรัชกาลที่ ๖ (ร.ศ. ๑๓๐) เพื่อค้นพบจุดเปลี่ยนสำคัญของการศึกษาคณะสงฆ์ไทย ผ่านซีรีส์บทความพิเศษชุด “แฟ้มธรรม”
More
ดาวน์โหลด ใบคำร้อง ขอประกาศนียบัตรใหม่ (7,444)
รายชื่อสนามสอบ ธรรมศึกษา 2568 (1,312)
กำหนดการสอบ “ธรรมศึกษา” ประจำปี ๒๕๖๘ (ตรี-โท-เอก) สอบวันไหน? วิชาอะไร? เช็กตารางสอบได้ที่นี่ (1,256)
💡 วิธีดาวน์โหลดใบฝนคำตอบ (Answer Sheet) ธรรมศึกษา สำหรับใช้ในกรณีฉุกเฉิน (938)
วิธีการค้นหารายชื่อผู้มีสิทธิ์สอบธรรมศึกษา ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๘ (919)
